Tết là lúc để những người làm ăn nơi xa trở về đoàn tụ với gia đình. Tết là thời khắc để mọi người quay quần bên nhau để thăm hỏi và chúc những điều tốt đẹp trong năm mới. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hoàn cảnh vì nhiệm vụ phải đón giao thừa ở ngoài đường trong cái se lạnh của mùa đông. Người mà chúng tôi nhắc đến đó là những công nhân quét rác làm sạch đường phố để cho chúng ta vui xuân đón tết.
Ảnh: Công nhân quét rác làm cả buổi trưa góp phần làm cho đường phố sạch đẹp trong những ngày tết.
Tầm khoảng 3 giờ sáng hàng ngày, trong khi mọi người đang mơ về giấc mơ đẹp, đang say với giấc ngủ ngon thì những người công nhân phải cặm vụi quét rác làm sạch đường phố, ngỏ hẻm bất kể trời mưa, giá rét hay đối mặt với hiểm nguy. Nhìn những khuôn mặt chai xạm vì công việc, chúng tôi càng hiểu rằng, để có được đồng lương ít ỏi, người lao động phải một nắng hai sương, vất vả ngày đêm. Chúng ta thường bắt gặp những người quét rác trên phố, nhưng ít ai biết về cuộc sống giản gị của họ. Các cô, các chú làm công việc này tâm sự, trong xã hội, mỗi người đều có công việc riêng. Nhưng làm nghề quét rác không chỉ vì cuộc sống gia đình mà còn là niềm vui của họ. Bởi, làm cho đường xá sạch đẹp, các cô các chú rất vui. Ít ra cũng làm được việc gì đó có ích cho đời. Nhìn bàn tay chai sạm của chị Phùng Mai Hoa, 43 tuổi, ngụ tại khu khu phố Đông Nhì, phường Lái Thiêu, công nhân quét rác cho biết, chị làm công việc này được 3 năm nay. Cứ tờ mờ sáng là chị rời khỏi nhà làm vệ sinh đường phố. Lúc đầu, chị gặp rất nhiều khó khăn vì do chưa quen thức dậy sớm, với lại là phụ nữ đi làm vào giờ này cũng gặp nguy hiểm. Nhưng vượt qua tất cả, giờ đây chị đã quen với công việc quét rác. Hai vợ chồng chị còn phải nuôi hai con đang học tại một trường THPT, nên đời sống kinh tế gia đình gặp khó khăn. 3 năm làm công nhân quét rác, chị chưa năm nào đón giao thừa cùng gia đình. Vì đêm giao thừa, chị phải dọn dẹp xong với được về nhà.
Không chỉ có chị Hoa, nhiều công nhân trẻ tuổi, thậm chí lớn tuổi cũng gắn bó với nghề quét rác. Ông Nguyễn Văn Cu, 58 tuổi đã có 13 năm trong nghề cho biết, cả hai vợ chồng đều làm công việc này. Năm nào cũng vậy, hai vợ chồng đều phải đón giao thừa ngoài đường. Vợ chồng ông xem việc này là chuyện bình thương và đã quá quen thuộc, không cảm thấy tủi thân, tủi phận. Vì khi đã chọn nghề ngày là phải chấp nhận. Sau thời khắc giao thừa kết thúc, là lúc mọi người trở về nhà. Ông Cu và đồng nghiệp phải quét, dọn thu gom trả lại vỉa hè, đường phố sạch đẹp cho đô thị.
Làm công nhân quét rác hầu như không có ngày nghỉ, chỉ cần nghỉ một buổi rác lại tràn ngập đường phố. Ngay cả khi trời mưa to gió lớn, mọi người đều đã tìm được chỗ trú thì những xe rác của chị lao công vẫn kẽo kẹt trên đường. Quét rác là nghề vất vả và khá nguy hiểm nhưng đồng lương chỉ đủ cho họ sống tằn tiện. Nhất là những công nhân xa quên đến thị xã Thuận An lập nghiệp. Chị Đỗ Hồng Mơ, 33 tuổi quê tận Cà Mau, có thâm niên 5 năm trong nghề. Hàng ngày, bắt đầu 3 giờ sáng là chị ra đường làm công việc của mình cho đến 8 giờ sáng và buổi chiều từ 13 giờ đến 16 giờ. 5 năm làm công nhân là 5 năm chị không được về quê ăn tết cùng với gia đình. Chị Mơ nói, chị có thể tranh thủ vào mùa hè, khi hai con xong học là cả nhà đều về quê thăm gia đình. Vì đặc thù của công việc nên chị vẫn cảm thấy vui vẻ và hài lòng những gì đã có. Chị cũng mong muốn, tết năm nay, công ty hỗ trợ thêm giúp công nhân đón một mùa xuân thêm vui tươi và hạnh phúc.
Vào những ngày tết, khối lượng rác thải tăng gấp 3-4 lần ngày thường, buộc công nhân phải khẩn trương hơn để thu gom và chuyển rác về nơi tập kết. Đây là lúc cao điểm của công việc nên họ phải tăng ca và cực nhọc nhất là khoảng từ 22 giờ đêm 30 đến 5 giờ sáng mồng 1 tết. Do đặc thù nghề nghiệp nên công nhân môi trường nghỉ tết muộn hơn so với các ngành nghề khác. Thấy được nỗi vất vả của anh chị em công nhân quét rác, các phường, xã hay khu phố ấp cũng quan tâm và dành tặng những phần quà như một lời động viên, khích lệ để họ vơi bớt nỗi nhọc nhằn trong công việc. Chính vì vậy, mỗi chúng ta cũng cần phải có ý thức trách nhiệm trong việc bỏ rác đúng nơi quy định, không vứt rác, xả rác bừa bãi góp phần giảm nhẹ bớt công việc của công nhân quét rác. Có như vậy là chúng ta đã thể hiện lòng biết ơn đến những công nhân ngày đêm giữ sạch đường phố, ngõ hẻm.
Tiếng chổi quét rác lại vang lên trong đêm, dưới ánh đèn đường khi sương xuống trong cái xe lạnh của mùa xuân.
VĂN TIẾN